Według statystyk WHO depresja jest czwartym najpoważniejszym problemem zdrowotnym na świecie. Szacunkowo choruje na tą chorobę ponad 300 osób. Depresja może dotknąć każdego, bez względu na płeć, poziom edukacji czy miejsce zamieszkania. Nieleczona może prowadzić do wykluczenia społecznego, przewlekłego bólu oraz innych objawów psychosomatycznych. Niestety w wielu przypadkach prowadzi także do śmierci, głównie poprzez samobójstwo.

Dlatego tak ważna jest świadomość czym jest depresja, tak aby w porę zauważyć niepokojące zachowania i objawy. Taka wiedza może pomóc zarówno nam samym jak i naszym najbliższym. Jeśli zauważycie zachowania sugerujące na epizod depresyjny u siebie lub u innych- zawsze jest dobry moment aby pomóc sobie lub innym.

Czym jest depresja?

Depresja słusznie kojarzy się głównie z ogromnym smutkiem i brakiem chęci do życia. Jest to choroba wpływająca na nastrój, inaczej mówiąc jest to zaburzenie afektywne. Chyba nie ma na świecie osoby, która nie odczuwała w swoim życiu smutku czy przygnębienia. Taki stan w przeciwieństwie do depresji najczęściej mija dość szybko i samoistnie. Stan depresyjny często trwa nawet kilka miesięcy, z czasem poczucie smutku często przechodzi do stanu odrętwienia i oderwania od rzeczywistości.

Badacze wyróżniają dwa rodzinie czynników powodujących depresję: endogenne oraz egzogenne. Czynniki endogenne są niezależne od danej osoby oraz wydarzeń w jej życiu. Jest to depresja dziedziczona genetycznie. Najczęściej występuje wówczas najcięższy przebieg choroby. Czynniki egzogenne, czyli zewnętrzne to wszelkie sytuacje powodujące rozwój depresji. Bardzo często są to niezwykle stresujące wydarzenia lub nawet długotrwała lub ciężka choroba.

Jakie są rodzaje depresji?

Znając przyczynę występowania depresji, lekarz psychiatra jest w stanie postawić odpowiednią diagnozę i wdrożyć odpowiedni sposób leczenia. W wielu przypadkach niezwykle pomocna jest farmakoterapia i terapia z psychologiem. Jednak aby dobrać odpowiednie leki i nurt terapii konieczne jest ustalenie podłoża choroby.

Depresja endogenna to najczęściej występująca odmiana depresji. Bardzo często u chorego nie pojawia się pojedynczy epizod depresyjny, lecz występuje choroba afektywna. Najczęściej będzie to choroba afektywna jednobiegunowa, czyli depresja nawracająca. Charakteryzuje się powracającymi epizodami depresji, pomiędzy którymi występują okresy znacznej poprawy, włącznie z powrotem do zdrowia. Jeśli pomiędzy nawracającymi epizodami depresji pojawi się epizod maniakalny, wtedy mówimy o chorobie afektywnej dwubiegunowej. O jej przebiegu i objawach przeczytacie więcej w artykule poświęconym Światowemu Dniu Choroby Afektywnej Dwubiegunowej.

Depresja psychogenna jest odpowiedzią na bardzo stresujące wydarzenia w życiu chorego. Często występuje na skutek przeżywania żałoby, traumy oraz poważnym zmian w życiu. Osoby chore na nowotwory, stwardnienie rozsiane, guza mózgu oraz choroby Parkinsona i Alzheimera na  skutek wyniszczającej choroby mogą rozwinąć depresję somatogenną. U osób ciężko chorych zauważa się często trwałe stanę depresyjne, które są właśnie następstwem choroby somatycznej.

Często pomijane choroby afektywne

Jedną z bardzo często występujących odmian depresji jest depresja poporodowa. Większość kobiet, odczuwa znaczne obniżenie nastroju, które najczęściej ustępuje po około pięciu dniach. Jest to oczywiście skutek ogromnych zmian w organizmie oraz gospodarce hormonalnej. Niestety czasem obniżony nastrój nie mija i pojawiają się dodatkowo negatywne myśli, głównie związane z nowonarodzonym dzieckiem. Matka może nie czy się odpowiednią osobą do wychowywania potomka, zbytnio obawiać się o jego rozwój. W najpoważniejszych przypadkach możliwe jest rozwinięcie się psychozy poporodowej.

Sezonowe zaburzenia afektywne charakteryzują się krótszym okresem trwania- do pięciu tygodni, oraz jak nazwa wskazuje sezonowością. Osoba cierpiąca na SAD- seasonal affective disorder w okresie później jesieni lub zimy oprócz przygnębienia odczuwa także wzmożoną senność oraz znaczy spadek energii.

Na jakie objawy zwrócić uwagę?

Niezależnie od rodzaju depresji czy powodu jej rozwinięcia, występować będą podstawowe i często charakterystyczne objawy. Możemy podzielić je na:

Objawy podstawowe:

• Obniżenie nastroju, które charakteryzuje się ciągłym odczuwaniem smutku lub zobojętnienia. 
• Anhedonia, czyli niemożliwość odczuwania przyjemności nawet z rzeczy, które kiedyś sprawiały nam ogromną radość.
• Spowolnienie, dotyczy to zarówno ruchów ciała jak i samego myślenia i mowy.
• Problemy z zasypianiem, utrzymaniem snu, wzmożona senność w ciągu dnia.
• Uczucie napięcia, silny niepokój i lęk.

Objawy wtórne:

• Negatywne myślenie, zarówno na swój temat jak i nieumiejętność widzenia pozytywów w teraźniejszości oraz przyszłości,
• Brak chęci do życia.
• Wycofanie się z życia społecznego.
• Zaniedbanie higieny osobistej i otoczenia.

Jeśli zauważycie, że sami pogrążacie się w coraz większej beznadziei i smutku- naprawdę nie warto bać się poprosić o pomoc. Szczególnie w dobie internetu można znaleść lekarza, który wysłucha i zrozumie każdy problem. Depresja jest chorobą, którą można leczyć i to całkiem skutecznie.

Warto także obserwować swoich najbliższych, i choć rozmowy o zdrowiu psychicznym bardzo często nie są łatwe, mogą uratować komuś życie.